Hoe koop je slim zakelijke energie in voor de binnenvaart? Energie-efficiëntie en inkoopstrategieën

De binnenvaart speelt een hele grote rol in de Nederlandse economie. Jaarlijks vervoeren binnenvaartschepen miljoenen tonnen aan goederen door de Europese waterwegen. Het biedt ook een duurzamer alternatief voor het spoor- en wegtransport. In de binnenvaart is zakelijke energie een cruciaal onderdeel om alles goed te laten verlopen. Ook in deze sector komen ze voor verschillende uitdagingen te staan wat betreft energieverbruik, zowel in termen van kosten als milieueffecten. In deze blog bespreken we verschillende aspecten van zakelijke energie in de binnenvaart. Ook bespreken we de beste inkoopstrategie om kosten te besparen.

Wat zijn de energie-uitdagingen in de binnenvaart?

De binnenvaartsector heeft te maken met unieke energie-uitdagingen. Vroeger was dieselbrandstof de ruggengraat van de energievoorzieningen voor binnenvaartschepen. Echter is diesel niet de meest duurzame brandstof, het draagt bij aan de uitstoot van broeikasgassen en is onderhevig aan prijsvolatiliteit. Doordat de druk de afgelopen jaren is toegenomen om duurzamer te werken en de ecologische voetafdruk te verkleinen zoeken veel schippers naar alternatieve manieren om hun brandstofverbruik te optimaliseren.

Bij fossiele brandstoffen is prijsvolatiliteit één van de grootste uitdagingen. De kosten van bijvoorbeeld diesel kunnen sterk variëren afhankelijk van verschillende aspecten. Denk hierbij aan geopolitieke ontwikkelingen, marktverstoringen en fluctuaties door vraag en aanbod. Voor reders leidt dit tot veel onzekerheid als het gaat om bedrijfskosten. Hierdoor is het lastig om strategieën te plannen voor de langere termijn.

De druk om duurzamer te werken ontstaat niet alleen vanuit de overheid, maar ook steeds vaker van klanten en investeerders die veel waarde hechten aan een milieuvriendelijke werkwijze. Door de strengere emissienormen wordt de sector gedwongen om steeds meer na te denken over alternatieve brandstoffen. Dit kan bijvoorbeeld LNG (vloeibaar aardgas), biodiesel, of zelfs elektrische aandrijving zijn. Maar deze overgang brengt aanzienlijke investeringskosten met zich mee en vraagt ook om aanpassingen in de infrastructuur zoals we het nu kennen.

Praktijkvoorbeeld:

Sinds April 2024 vaart het eerste binnenvaartschip op ZES-technologie volledig emissieloos tussen Den Bosch, de Maasvlakte en Moerdijk. Het schip heeft een lengte van 90 meter en is bij de bouw al voorbereid voor een elektrische vaart. De ZESpacks worden opgeladen met groene energie via de nieuwste generatie laadstations. Door de nieuwste technologieën kan de ZESpacks in slechts 3 uur al volledig worden opgeladen. De groene energie wordt geleverd op basis van Nederlandse garantie van oorsprong certificaten. Met het elektrificeren van dit schip wordt er geschat dat er jaarlijks circa 715 ton CO2 en 13 ton NOx emissies wordt gereduceerd.

Alternatieve energiebronnen en innovaties in de binnenvaart

De zoektocht naar duurzame energieoplossingen in de binnenvaart leidt tot een aantal innovatieve alternatieven die steeds vaker gebruikt worden.

• LNG (Vloeibaar aardgas)

LNG wordt gezien als een schoner alternatief voor diesel doordat er minder CO2 en vrijwel geen zwaveloxide en fijnstof uitstoot is. Het gebruik van LNG als vervanger van diesel voor binnenvaartschepen neemt gestaag toe. Een bijkomend voordeel is dat het voldoet aan de strengere emissienormen van de Europese Unie. Echter bevat de overstap naar LNG een aanzienlijke investering in aanpassingen van de motoren en opslagfaciliteiten aan boord.

• Elektrische aandrijving en waterstof

De overstap naar elektrische aandrijving, aangedreven door batterijen of waterstofbrandstofcellen wordt gezien als een veelbelovende technologie voor de toekomst van de binnenvaart. Echter zijn batterij-elektrische schepen momenteel nog wel beperkt tot korte afstanden en kleinere schepen door de beperkte energiedichtheid van batterijen. Hoewel waterstof veelbelovend is naar de toekomst toe staat het nu nog aan het begin wat betreft de infrastructuur en kostenefficiëntie.

• Biodiesel en andere biobrandstoffen

Biodiesel en andere biobrandstoffen bieden een meer directe vervanging voor de traditionele diesel die vaak gebruikt wordt. Deze brandstoffen kunnen vaak zonder aanpassingen aan de al bestaande motoren worden gebruikt en kunnen de CO2 uitstoot aanzienlijk verminderen. Echter kan productie op zo grote schaal nog lastig zijn. Synthetische methaan, synthetische natuurlijke gassen (SNG) en bio-methaan zijn aantrekkelijker omdat ze gebruik kunnen maken van dezelfde infrastructuur als die met LNG. Maar op dit moment zijn de productiekosten van deze alternatieven nog aan de vrij hoge kant.

De beste inkoopstrategie voor zakelijke energie in de binnenvaart

Zoals hierboven besproken staat de binnenvaart voor enkele uitdagingen wat betreft zakelijke energie. Het is dan ook slim om een strategische benadering te hanteren voor het inkopen van zakelijke energie. Door te kiezen voor een effectieve inkoopstrategie kan je niet alleen energiekosten besparen maar het kan ook toekomstige risico’s minimaliseren.

Vaste energietarieven: een inkoopstrategie die vaak gekozen wordt is het afsluiten van een langetermijncontract voor het leveren van energie. Hierbij zet je de energieprijs vast gedurende de looptijd van je contract. Hierdoor kunnen bedrijven zich indekken tegen plotselinge prijsstijgingen van brandstoffen zoals diesel of LNG. Hierdoor creëer je voorspelbaarheid in de energiekosten wat budgettering eenvoudiger maakt.

Variabele energietarieven: door de volatiele aard van energiemarkten kiezen sommige bedrijven voor een flexibele inkoopstrategie. Hierbij koop je energie in tegen de huidige energietarieven, je beweegt als het ware mee met de energiemarkt. Deze inkoopstrategie vereist echter wel continue monitoring van de markten en kennis van prijsontwikkelingen. Je kan hierbij meeprofiteren van eventuele prijsdalingen.

Collectieve inkoop: je kan ook je energievraag bundelen met andere rederijen. Zo kan je een betere onderhandelingspositie creëren bij zakelijke energieleveranciers. Er kunnen scherpe tarieven en betere contractvoorwaarden aangeboden worden. Ook kunnen kosten voor infrastructuur en logistiek gedeeld worden wat relevant is bij de overstap naar nieuwe energiebronnen.

Wat kan Zakelijke Energietarieven betekenen voor de binnenvaart?

Wij van Zakelijke Energietarieven helpen ondernemers door ze te ontlasten van al hun energiezaken. Hierdoor kunnen zij zich volledig focussen op hun bedrijfsvoering. Heb jij vragen over je huidige energiecontract? Of wil je graag overstappen naar een andere inkoopstrategie? Neem vrijblijvend contact op met een van onze energie analisten. Zij kijken samen met jou naar de beste inkoopstrategie passend bij jouw schepen. Ook met vragen over verduurzamen of het inkopen van groene energie kan je bij ons terecht.